اهتمام دولت سیزدهم برای ترمیم تار و پود فرش مراغه
مراغه- ایرنا- تار و پود صنعت فرش مراغه چنان ازهم گسیخته که دیگر تولید و عرضه‌اش به مانند گذشته پرطمطراق‌اش در دار قالی این شهرستان نمی‌گنجد تا جایی که کارگران آن زیر فشار گره‌های کور کمر خم کرده‌اند و محصول‌شان با عنوان فرش قم عرضه می‌شود.
قالیبافان روزمزد فرش مراغه اکنون با روزی ۱۵۰ هزار تومان کار می‌کنند و حدود ۱۰ روز از هر ماه را بیکار هستند، بیمه قالیبافی هم با یک بخشنامه در دولت قبلی از کف‌شان بیرون رفته است و با همه این اوصاف، تولید دیگر برای سرمایه‌گذاران هم صرفه ندارد.
طرح و نقشه‌هایش به راحتی سرقت می‌شود، بیشتر تاجرانش به دیگر شهرها به ویژه قم مهاجرت کرده‌اند و صنعت رنگرزی هم در این کهن‌شهر رو به نابودی است.
«یونس بیگلری»، بازرس اتحادیه قالیبافان مراغه می‌گوید: زمانی هنرصنعت فرش دستباف در این شهرستان ارزش زیادی داشت و با درآمد تولید یک فرش می‌توانستند ارزش افزوده ایجاد کنند اما اکنون نه تنها حال سرمایه‌گذاران بلکه وضعیت کارگران هم خوب نیست و فرش‌های تولیدی را برای فروش نزد تاجران مراغه‌ای مقیم قم به امانت می‌گذارند.
وی با اشاره به اینکه فرش‌های ناب مراغه در موزه‌های اروپا نگهداری می‌شود، افزود: ظرافت در بافت و نقشه فرش مراغه قابل توجه است و اکنون فرشبافان مراغه در سراسر کشور پخش شده‌اند.
وی ادامه داد: با این وجود حدود ۲۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت فرش مراغه اشتغال داشته و به حمایت نیاز دارند.
«اصغر محمدی»، عضو هیئت مدیره اتحادیه قالیبافان مراغه نیز با بیان اینکه تحریم‌ها به صنعت فرش مراغه که عمده محصول آن صادراتی است، ضربه زد و افزایش تولید فرش ماشینی نیز ضربه دوم را بر پیکره فرش دستباف این شهرستان وارد کرد.
وی به تولید یکی از بزرگترین فرش‌های تمام‌ابریشم و ریزبافت کشور با ۱۰۰ مترمربع مساحت در طول ۱۱ سال گذشته در مراغه اشاره کرد و گفت: این فرش با چندین برگ چک به مبلغ ۹ میلیارد تومان فروخته شد در حالی قابلیت صادرات داشت و ارزش جهانی آن حدود ۳۰۰ میلیارد تومان بود.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاران هم از پشتوانه مالی برای نگه داشتن فرش تولیدی با هدف ایجاد ارزش افزوده بیشتر برخوردار نیستند، پیشنهاد داد که یک شرکت سهامی با هدف تجمیع سرمایه‌ها در شهرستان تشکیل شود.
«جعفر هندی» از دیگر تولیدکنندگان فرش مراغه نیز نبود نمایشگاه دایمی فرش در مراغه را از دلایل کاهش بهره‌وری این بخش دانست و اظهار کرد: جمع قابل توجهی از فرش‌فروشان قم از تاجران قدیمی مراغه هستند و اگر نمایشگاه دایمی ایجاد شود، می‌توان فرش مراغه را با قیمتی معقول‌تر عرضه و به کارگران این بخش هم دستمزد مناسب پرداخت کرد.
وی با تاکید بر اینکه ظرفیت فرش مراغه در زمینه اشتغالزایی بالاست، اضافه کرد: اگر فرش مراغه در همین شهرستان به تاجران عرضه شود، تحرک اقتصادی در شهرستان ایجاد می‌شود.
«حسین عزتی»، مدیرعامل شرکت تعاونی بافندگان فرش مراغه نیز با تاکید بر اینکه هویت‌دار کردن فرش مراغه ۵۰ درصد کار است، بیان کرد: صنعت فرش این شهرستان پنج طرح اختصاصی و قابل ثبت دارد.
وی ادامه داد: بیمه قالیبافی طی سال ۱۳۸۶ و پس از پیگیری‌های مکرر مصوب شد اما در دولت گذشته تا اطلاع ثانوی آن را لغو کردند و با این تصمیم ضربه بزرگی بر پیکره فرش مراغه وارد شد.
وی با بیان اینکه حمایت‌ها از هنرصنعت فرش مراغه قطع شده است، بیان کرد: اگر زمین مناسبی برای احداث نمایشگاه دایمی فرش در این شهرستان تامین شود، تولیدکنندگان هم برای مشارکت حاضر هستند.
مقالات دیگر: خریدار فرش ابریشم
«مهدی دائمی اقدم» که در زمینه رنگرزی فعالیت دارد نیز بیان کرد: قالیبافان مراغه اکنون ضعیف‌ترین قشر جامعه بوده و در زندگی روزمره با مشکلات عدیده مواجه هستند تا جایی که توان تامین هزینه‌های نخ و رنگرزی را هم ندارند.
وی با بیان اینکه تسهیلات فرشبافی شهرستان طی سالهای اخیر انحراف داشت و به فرشبافان واقعی نرسید، اضافه کرد: وضعیت رنگرزها هم خوب نیست اما با این وجود نقشه مراغه باید ثبت و فرش مراغه باید هویت‌دار شود تا ارزش افزوده این بخش افزایش یابد.
«جلیل پاشایی» از تولیدکنندگان فرش و تابلو فرش در مراغه معتقد است که برای جلوگیری از انحراف تسهیلات فرش باید این وام‌ها به صورت غیرنقدی و در قالب مواد اولیه و مصالح اعطا شود.
وی که در سال ۱۳۹۵ جزو کارآفرینان برتر آذربایجان‌شرقی معرفی شده بود، بیان کرد: اگر تاجران مراغه‌ای مقیم دیگر شهرها به ویژه قم به زادگاهشان برگردند، هنرصنعت فرش مراغه دگرگون می‌شود.
اما همچنان بر اساس آمارهای اداره صمت سالانه حدود ۱۱ هزار مترمربع فرش ابریشمی به ارزش تقریبی ۴۴ میلیارد تومان و حدود ۱۶هزار و ۲۰۰ مترمربع فرش دستباف روستایی به ارزش ۶۵ میلیارد تومان در این شهرستان تولید می‌شود.
از این رو مسئولان دولت سیزدهم و در راس آنان «مرتضی مینویی» معاون فرماندار مراغه و «محمد تقی‌پور» سرپرست اداره صنعت، معدن و تجارت این شهرستان همچنان به احیای این صنعت با همراهی فعالانش چشم امید دارند.
فرش مراغه شناسنامه‌دار می‌شود
سرپرست اداره صنعت، معدن و تجارت مراغه گفت: با راهنمایی‌های «مینویی» معاون فرماندار مراغه که در رشته مدیریت بازرگانی دارای تحصیلات عالی است، فرش مراغه در کوتاه‌مدت شناسنامه‌دار می شود و برای تقویت این بخش در بلندمدت نیز احداث نمایشگاه در دستور کار قرار می‌گیرد.
«محمد تقی‌پور» نسبت به برپایی میزهای صادراتی در مراغه با محوریت فرش و سیب ابراز امیدواری کرد و افزود: تاجران فرش مراغه نیز می‌توانند در میزهای تجاری تبریز حاضر شوند.
وی همچنین از برگزاری همایش فرش در مراغه خبر داد و افزود: در وضعیت فعلی پاساژهای قدیمی فرش‌فروشان مراغه که اکثر آنها خالی است می‌تواند به عنوان نمایشگاه فرش به کار گرفته شود.
وی ایجاد رشته فرش در مراکز دانشگاهی شهرستان، ثبت نقشه‌های اختصاصی هنرصنعت فرش مراغه، احداث نمایشگاه و جلوگیری از انحراف تسهیلات را نیز جزو برنامه‌های احیای صنعت فرش مراغه عنوان کرد و ادامه داد: اتحادیه‌های فعال مراغه نیز می‌توانند صندوقی برای حمایت از این هنرصنعت ایجاد کنند.
فرش مراغه نباید مصادره شود
«مینویی» معاون فرماندار مراغه گفت: فرش مراغه نباید مصادره شود و بر همین اساس نرم‌افزاری در اتحادیه برای شناسنامه‌دار کردن فرش به کار گرفته می‌شود تا حین تولید فرش، تصاویر آن در سامانه بارگذاری شده و در نهایت برای هر فرش یک شناسنامه صادر شود.
وی با بیان اینکه هر فرش دارای بارکد خواهد بود و بارکدخوان گوشی هم امکان اسکن آن را خواهد داشت، اضافه کرد: خریدار فرش مراغه در چنین شرایطی، روزمه فرش و مراحل بافت را مشاهده می‌کند و همین موضوع ۳۰ تا ۴۰ درصد به ارزش فرش مراغه اضافه می‌کند؛ درست مثل ملکی که دارای سند است.
وی با طرح این سئوال که چرا تاجران داخلی و خارجی نباید برای تهیه فرش مراغه به این شهرستان سفر کنند؟ افزود: در این شهرستان باید مرکزی برای عرضه فرش ایجاد شود.
وی توسعه کارگاه‌های کوچک زودبازده را مورد تاکید قرار داد و افزود: فرشبافی جزو بهترین مشاغل خانگی است و در این حوزه باید سرمایه‌گذاری شود.
«مینویی» با بیان اینکه هنرصنعت فرش مراغه قابلیت راه‌اندازی تجارت جهانی را دارد، اضافه کرد: علاوه بر فرش باید برای سیب مراغه هم مرکز تجارت جهانی ایجاد شود؛ مرکزی که استراحت‌گاه، کافی‌شاپ و مراکز عرضه داشته باشد.
به گفته وی این صنعت می‌تواند برای مراغه فرصت‌های شغلی جدید ایجاد کند و در صورتی که فرش این شهرستان شناسنامه‌دار شود، ارزش فرش آن افزایش می‌یابد.
به گزارش ایرنا هنرصنعت فرش مراغه روزگاری از رونق قابل توجه برخوردار بود تا جایی که تاجران اروپایی به ویژه آلمانی مشتری ثابت فرش این کهن‌شهر بودند.